برای پدیده های رشد و نمو، تولید مثل، متابولیسم مواد و تولید انرژی، متابولیسم استخوان ها نیاز به دانش غدد درون ریز و متابولیسم داریم. یکی از غدد که نقش بسزائی در سوخت و ساز و رشد و نمو و بالاخره حفظ تعادل بدن دارد غده تیروئید است.
به گزارش روابط عمومی مرکز آموزشی درمانی امام رضای تبریز در روز جهانی تیروئید در کشور ما هم همگام با برنامه های سازمان بهداشت جهانی ودر جهت افزایش آگاهی عمومی درباره سلامت تیروئید اقدام می شود و کارشناسان مربوطه با برنامه‌ها و مراسم مختلف، به مردم آموزش می‌دهند که چطور مراقب غده تیروئید خود باشند و از بیماری‌های مرتبط با آن پیش‌گیری کنند.
دکتر مبصری فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم گفت:برای پدیده های رشد و نمو، تولید مثل، متابولیسم مواد و تولید انرژی، متابولیسم استخوان ها نیاز به دانش غدد درون ریز و متابولیسم داریم. یکی از غدد که نقش بسزائی در سوخت و ساز و رشد و نمو و بالاخره حفظ تعادل بدن دارد غده تیروئید است.
عضو هیات علمی گروه داخلی دانشگاه علوم پزشکی تبریز با توصیف اینکه غده تیرویید در جلوی گردن قرار دارد و محل تولید هورمون های تیروئید و هورمون دیگر به نام کلسی تونین می باشد. افزود: عمده ترین هورمون های تیرویید شامل: تیروکسین یا تی۴،و تری یدوتیرونین یا تی۳است. که تی 3 بیشتردر محیط از تبدیل تی 4 تولید می گردد.
این استاد دانشگاه در مورد اثرات این هورمون ها به این موارد اشاره کرد: اثر بر رشد و تکامل (این هورمون ها در زمینه های رشد ذهنی، طولی و تکامل استخوان ها اثر قابل توجهی دارد. همان طورکه نبود این هورمون ها در دوران نوزادی موجب توقف رشد مغزی و طولی خواهد شد که اگر به موقع درمان نشود موجب عقب افتادگی ذهنی دائمی خواهد شد) - اثر بر متابولیسم کربوهیدرات ها، چربی ها و پروتئین ها - اثر بر دستگاه گوارش - اثر بر دستگاه قلب و عروق - اثر بر پوست و ضمائم – خون - دستگاه عصبی و عضلانی - اثر بر عملکرد کلیه ها و همچنین تولید مثل
وی در ادامه گفت: بدیهی است کمبود هورمون ها و افزایش آن ها می تواند بر تمام اثرات ذکر شده موثر باشد. به طور کلی بیماری های تیروئید را می توان به آناتومیکال (بزرگی تیروئید، گواتر ) - اختلال عملکردی (کم کاری یا پرکاری) - یا هردوتقسیم کرد.
دکتر مبصری اظهار داشت: در مواجهه با بیماران تیروئید نیاز به معاینه دقیق بیمار، شرح حال و توجه به شکایت بیمار و معاینه فیزکی مناسب و آزمایش های عملکردی مناسب داریم و پس از تشخیص اختلال و یافتن اتیولوژی بیماری به درمان اقدام کنیم.
مثلا: در درمان گواترباید نوع گواتر ساده است یا ندولر که عملکرد مناسب دارد. باید التهابات و مصرف داروها مد نظر باشد و در صورت نیاز در سونوگرافی جهت وضعیت ندول، استفاده شود و سپس درصورت لزوم نمونه برداری سوزنی انجام شود. یا قبل از درمان هیپوتیروئیدی علت هیپوتیروئید را بدانیم. آیا قبلا ید رادیواکتیو گرفته است یا داروی ضد تیروئید مصرف می کند و یا تیروئیدکتومی شده است.
استاد مجید مبصری با بیان اینکه خوشبختانه با زحمات و فعالیت های طولانی گروه استاد فریدون عزیزی،رئیس پژوهشکده غدد درون ریزو متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، کشور ما دیگر جزو مناطق کمبود ید نیست گفت: در بحث درمان پرکاری تیروئید باید علت پرکاری تیروئید را از مجموعه معاینه و تفسیر آزمایشات بدانیم. که آیا این پرکاری به علت مصرف داروی تیروکسین است (پرکاری ساختگی) یا بیماری کریوز است یا آدنوم سمی و یا مولتی ندولر ترکیب است، یا تیروئیدیست تحت حاد و با علت های کمتر شایع (مانند آدنو، هیپوفیز تی اس اچ ساز) چرا که درمان پرکاری به علت موجود آن بستگی دارد.
وی با اشاره به نقش کمبود ید گفت: ید یک عنصر اساسی برای بقای انسان است که برای رشد و نمو در دوران جنینی و کودکی و نوجوانی حتی بعد از بلوغ ضروری است و کمبود آن ایجاد کم کاری تیروئیدی، اختلال های حرکتی و روانی، سقط جنین و تولد جنین مرده، گواتر و عقب افتادگی رشد را سبب می شود.
دکتر مبصری در پایان تاکید کرد که تشخیص و درمان تیروئید باید توسط پزشک انجام شود. بیماران باید از توصیه های غیر پزشکی خودداری کنند. قطع دارو و افزایش و کاهش دارو به عهده پزشک و انتخاب روش های دیگر جراحی و ید رادیو اکتیو فقط و فقط توسط پزشک معالج انجام شود.