مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریز موفق به دریافت جایزه هشتمین کنگره منطقه ای سکته مغزی از سازمان سکته مغزی خاورمیانه و شمال آفریقا شد
مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریز موفق به دریافت جایزه هشتمین کنگره منطقه ای سکته مغزی که توسط سازمان سکته مغزی خاورمیانه و شمال آفریقا برگزار می شود، شد.
دکتر مهدی فرهودی رئیس مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریز به تشریح خبر فوق طی مصاحبه ای پرداخت. متن مصاحبه به شرح ذیل است:
*
عنوان دقیق کنگره و مقام کسب شده را توضیح بفرمایید؟
کنگره ای که بنده به آن به عنوان سخنران دعوت شده بودم هشتمین کنگره منطقه ای سکته مغزی خاورمیانه و شمال آفریقا
MENAمی باشد که امسال در ابوظبی در ماه اکتبر برگزار شد که توسط سازمان سکته مغزی خاورمیانه وشمال آفریقا تحت عنوان
MENA-SO برنامه ریزی و اجرا شد.
عنوان کنگره 8
th MENA Stroke Congressمی باشد که توسط سازمان جهانی سکته مغزی
WSOوانجمن سکته مغزی آمریکا
ASAتایید شده است.
جایزه ای به نمایندگی از دانشگاه علوم پزشکی تبریز و انجمن سکته مغزی کشور وتمام فعالان عرصه سکته مغزی به این جانب اعطا شد تحت عنوان
National Impact Award است که بیانگر تاثیرگذاری قابل توجه در کشور در حوزه سکته مغزی است.
*این کنگره با چه هدف و در چه محورهایی و چند سال یکبار برگزار می شود؟
این کنگره بصورت سالانه برگزار می شود و چنانچه از عنوان کنگره بر می آید در حوزه سکته مغزی در راستای توسعه فعالیت های منطقه ای در حوزه تشخیص، درمان و پیشگیری اجرا می گردد و تلاش دارد فعالیت های منطقه ای را در مدیریت بهینه سکته مغزی WSOکه از بیماریهای مهم وتهدید کننده حیات است وبه عنوان دومین علت مرگ ومیر در جهان بویژه در کشور های در حال توسعه است هماهنگ نماید.
*این کنگره چه جایگاهی در سطح جهانی دارد؟
جایگاه این کنگره در سطح جهانی، این کنگره یک کنگره منطقه ای است وبا مشارکت کشورهای خاورمیانه وشمال آفریقا برگزار می شود ومورد تایید سازمان جهانی سکته مغزی وانجمن سکته مغزی امریکا می باشد وسخنران ها وشرکت کنندگان مختلف از اقصی نقاط جهان نیز درآن حضور داشتند.
*با توجه به انتخاب حضرتعالی به عنوان فرد موثر چه اقداماتی باعث این انتخاب بوده است ( شاخص ترین اقدامات را تشریح بفرمایید)؟
اقداماتی که فکر می کنم سبب این انتخاب شده است پیشتازی دانشگاه علوم پزشکی تبریز در عرصه سکته مغزی کشور است که نکات مهم آن را بیان می کنم.
- تا سال 1390 فعالیتهای سکته مغزی در راستای درمان حل کننده لخته که ترومبولیز گفته می شود وبا استفاده داروی tPAانجام میگیرد واز درمانهای استاندارد فاز حاد سکته مغزی است، بصورت پراکنده بود تا اینکه به دنبال یک طرح تحقیقاتی در راستای تحلیل وضعیت سکته مغزی در سال 1389 که در مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تبریزبا مشارکت گروه های مغزواعصاب وطب اورژانس انجام گرفت یک برنامه دانشگاهی با حمایت قوی مسئولین ذیربط شکل گرفت وهمه متعهد شدند که این درمان فاز حاد سکته مغزی را حمایت کنند ولذا درمان فوق بصورت پایلوت در بیمارستان امام رضا (ع) تبریز در سال 1390 وبصورت سازمان بندی شده شروع شد وبا اختصاص یک تختICU اعصاب وفراهم کردن داروی tPAکه در آن زمان تحت حمایت بیمه نبود، کار را شروع کنند. بیماران حائز شرایط توسط کادر پیش بیمارستانی شناسایی شده وبا مشارکت نزدیک طب اورژانس ورادیولوژی وآزمایشگاه وپرستاران اقدامات اولیه در حداقل زمان انجام شده وتوسط همکاران گروه مغز واعصاب (رزیدنتها واساتید) موارد نیاز به درمان مشخص شده وسریعا درمان شروع می شد وکنترل های لازم انجام می گرفت ودر واقع یک کار تیمی وقوی برای شناسایی ودرمان بیماران تشکیل وعملیاتی شد.
- قدم مهم دیگر برگزاری ششمین کنگره ملی سکته مغزی درآذرماه 1392 با حمایت انجمن سکته مغزی کشور در تبریز بود که بصورت بین المللی رسمی با تاییدیه سازمان جهانی سکته مغزی و با پیام افتتاحیه پروفسورStephan Davisشروع شد و نتایج تزریق tPAدرطی دو سال درآن کنگره ارائه ومورد بحث وبررسی قرار گرفت ودر نهایت قطعنامه ای در ارتباط با نهادینه سازی این درمان مهم در سکته مغزی صادر شد وبه وزارت بهداشت ارسال شد وبعد حدود دوسال با پیگیری های قوی انجمن سکته مغزی کشور وانجمن نورولوژی کشور کمیته ملی سکته مغزی تشکیل وبرنامه ملی سکته مغزی وشناسنامه استاندارد وخدمات فاز حاد سکته مغزی تحت عنوان برنامه 724 در زمستان 1394 تدوین ودر سطح کشور عملیاتی شد وبیمارستانها موظف شدند بخش مراقبت ویژه سکته مغزی (ُSCU) را راه اندازی کنند. خوشبختانه در حال حاضر حدود 120 مرکز بیمارستانی ارائه دهنده درمان فاز حاد سکته مغزی دایر شده که نتایج آن حرکت ملی در گزارش مشترک سازمان جهانی بهداشت وسازمان جهانی سکته مغزی که در مجله بین المللی سکته مغزی International Journal of Stroke گزارش شده است که کشور ایران از نظر ارائه درمان فاز حاد سکته مغزی در وضعیت خوب مشاهده می شود.
- از اقدامات مهم دیگردر راستای سکته مغزی کشور، ورود به هیات مدیره سازمان جهانی سکته مغزی است که آن نیز در همان کنگره ششم سکته مغزی تبریز کلید خورد بطوری که با مکاتبه وحمایت سازمان جهانی سکته مغزی در کنگره فوق صد نفر از فعالان سکته مغزی کشور بصورت افتخاری به مدت یک سال به عضویت آن سازمان جهانی درآمدند که خوشبختانه در آن سال انتخابات هیات مدیره برگزار می شد که با اصرار دوستان بنده کاندید شدم وبا لطف عزیزان انتخاب شدم وبعد از چهار سال فعالیت باز به اصرار استاد زمانی مجدد کاندید ودوباره انتخاب شدم وتوفیق حضور به مدت 8 سال از 2014 تا 2022 را در آن ارگان جهانی داشتم وخوشبختانه در سال 2020 استاد زمانی نیز کاندید وانتخاب شدند وجای بسی شکر است که کشور عزیزمان یک کرسی در بورد سازمان جهانی کشور را داراست. در مدت این 8 سال عضویت بنده ، تا حد ممکن است سعی شد که برنامه های جهانی را به کشور انتقال یابد واقدامات متعددی انجام شد که کشورمان در عرصه جهانی نیز فعال باشد که خود جای بحث بیشتری را می طلبد.
- از اقدامات مهم دیگر عضویت در برنامه های ثبت جهانی سکته مغزی است که خوشبختانه از همان سالهای اول برنامه ترومبولیز وارائه گزارش به برنامه ثبت بین المللیSITS به عنوان هماهنگ کننده ملی این برنامه انتخاب شدم که با حمایت دوست بسیار عزیزم جناب آقای دکتر الیارصادقی که از همان شروع برنامه ترومبولیز نقش بسیار فعال و موثری داشته و دارند توفیق شد که حدود 20 دانشگاه در این برنامه وارد شوند ویک نمود بسیار فعال از کشور در منطقه وجهان ارائه شود. جای بسی افتخار است که به همت آقای دکتر قریشی بیمارستان ولی عصر زنجان مدال ملی وجهانی را در این عرصه کسب کردند.
*آیا پیش از این از اساتید کشورما در این کنگره برگزیده شده بودند وآیا این اتفاق برای نخستین بار بوده است یا خیر توضیح بفرمایید؟
تا حدی که بنده می دانم این انتخاب واتفاق برای اولین بار درکشور انجام شده است واین انتخاب مرهون حمایت های دانشگاه وانجمن سکته مغزی کشور وتمام همکاران ودوستان فعال در سطح دانشگاه وکشور است ودر واقع محصول یک فعالیت تیمی قوی در کشور است وبدون همکاری مسئولان ،همکاران وعزیزان برنامه نمی توانست ملی گردد ودر این جا برخود وظیفه می دانم که از روسای انجمن استروک کشور،استاد قینی ،استاد زمانی واستاد مهرپور ورئیس قبلی انجمن نورولوژی کشور استاد پاکدامن کمال سپاس خود را اعلام دارم که هریک به نحوی در ملی سازی برنامه مدیریت سکته مغزی نقش داشته اند به ویژه استاد زمانی واستاد مهرپور که زحمات بسیاری را عهده دار شده اند و بنده این جایزه نمادین را به تمام عزیزان ونقش آفرینان پیشرفت حوزه سکته مغزی کشور تقدیم می دارم.
*گزارش مختصری از اقدامات صورت گرفته دانشگاه علوم پزشکی تبریز در راستای توسعه برنامه های پیشگیری از سکته مغزی در کشور بفرمایید؟
از اقدامات مهم در دانشگاه علوم پزشکی تبریز در راستای توسعه برنامه های پیشگیری ودرمان یا به عبارت دیگر مدیریت بهتر سکته مغزی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
الف- ترجمه وبومی سازی برنامه خطر سنج سکته مغزی مورد تایید سازمانی سکته مغزی WSO که به صورت اپ موبایل بوده و با تایید انجمن سکته مغزی کشور رونمایی شده است.
ب- تاسیس بخش مراقبت های ویژه سکته مغزی SCUو بیمارستانی امام رضا (ع) تبریز که بزرگترین بخش SCUکشور است و خدمات درمانی و توانبخشی فاز حاد ارائه می شودونقش مهمی در پیشگیری ثانویه سکته مغزی ایفا می کند.
ج – مورد مهم ، تدوین تقشه راه مدیریت سکته مغزی در استان است که بر اساس نقشه راه جهانی وبومی سازی آن و با تشکیل کارگروه های مختلف در اواخر سال 1399 نهایی ومورد تصویب شورای دانشگاه قرار گرفته است وبرنامه عملیاتی ده ساله مشخص گردیده است که در حال حاضر اجرا می باشد.
د- مشارکت دانشگاه در تاسیس انجمن حمایت از بیماران سکته مغزی استان آذربایجانشرقی که از سال 1396 شروع به فعالیت کرده است وجای افتخار دارد که به عنوان اولیهNGO در این حوزه سکته مغزی در کشور در استان شکل گرفته است و از جمله ماموریت مهم این انجمن پیشگیری از بروز سکته مغزی است که به طرق مختلف این برنامه ها را پیگیری و اجرا می کند . از برنامه های مهم این انجمن برگزاری مراسم روز جهانی سکته مغزی ( 7آبان 29 اکتبر) است که سالانه در سطح گسترده ای از طریق رسانه وبنرهای شهری، پوستر وجایگاههای ویژه شهری ومراسم نماز جمعه برگزار می شود واین انجمن تلاش دارد که در سایر ایام سال نیز به صورت مختلف این برنامه های پیشگیری را ارائه دهد وپاسخگوی عزیزان سکته مغزی وخانواده های آنها در جهت حمایت در حد امکان می باشد و حمایت تمام خیرین وحامیان را برای مدیریت این بیماری تهدید کننده حیات وخانمانسوز بر دیده منت می نهد.
بدان امید که با حمایت کل مجموعه های دانشگاهی ،دولتی ومردمی بتوانیم این بیماری را به نحو شایسته ای پیشگیری کرده وعوارض بیماری را به حداقل رسانده واز آلام بیماران عزیز بکاهیم.
از مصاحبه ای که ترتیب دادید کمال سپاسگزاری را دارم