دکتر فرهنوش فرنود فوق تخصص بیماریهای کلیه و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز:
 
افزایش فشار خون شریانی یکی از مهمترین معضلات  بهداشت عمومی جامعه و همچنین یکی از عوامل خطر بیماری های قلبی-عروقی می‌باشد . از آنجا که جمعیت انسانی به سوی سن بالاتر و چاقی بیشتر پیش می‌رود، شیوع پر فشاری خون نه تنها در ایران بلکه در تمام کشورهای پیشرفته رو به افزایش گذاشته است. این بیماری علائم آشکاری ندارد و معمولا شناخته نمی‌شود و راهی برای اطلاع از آن هم وجود ندارد مگر اینکه توسط یک پزشک یا فردی با تجربه اندازه‌ گیری شود.
براساس داده‌های آماری موجود، اکنون ۴۰ درصد از افراد جامعه از بیماری پرفشاری خون خود اطلاع ندارند که به همین منظور طرح پویش ملی سلامت برای غربالگری این بیماری در حال انجام است.
مردان در سن ۲۰  الی 50 سالگی در مقایسه با زنان فشار خون بالاتری دارند ولی در دهه ۴۰ زندگی زنان در این زمینه از مردان سبقت می‌گیرند؛ به طوری ‌که فشار خون زنان در دهه چهل با فشار خون مردان در دهه ۶۰ زندگی قابل قیاس است. محققان هورمون‌ها را در این امر دخیل می‌دانند .
  بر اساس آخرین مطالعات دانشگاه علوم پزشکی تهران،  میزان شیوع فشار خون بالا در بزرگسالان ایران (افراد بالای ۵۰ سال) به ۴۲ درصد رسیده که شیوع آن در بین زنان بزرگسال ایرانی ۴۷ درصد و در بین مردان بزرگسال ۳۸ درصد است.
برخی عوامل محیطی از جمله چاقی، سطح کلسترول بالا، فعالیت فیزیکی کم، سابقه مثبت بیماری های قلبی، کلیوی و دیابت در ایجاد فشار خون بالا دخیل دانسته شده‌اند. سایر عوامل خطر ایجاد فشار خون عبارتند از: نژاد، جنس مذکر، مصرف سیگار، افزایش سن و زمینه ارثی
تعریف فشار خون:  
خون به علت داشتن نیرو (فشار) در سرخرگ‌های اعضای بدن جاری می شود و مواد غذایی و اکسیژن را به قسمتهای مختلف بدن می رساند و هم چنین مواد زاید را از بافتها دور می کند. این نیروکه توسط ضربان قلب و در اثر برخورد خون به جدار سرخرگ بوجود می آید فشار خون نامیده می شود.
فشار خون در دو سطح اندازه گیری می شود، یکی در زمانی که قلب منقبض می شود و خون وارد سرخرگ ها می‌شود که در این حالت فشار خون به حداکثر مقدار خود می‌رسد که به آن فشار حداکثر یا سیستول یا ماکزیمم می‌گویند، و دیگری در زمانی که قلب در حالت استراحت است و در این حالت فشار خون به حداقل مقدار خود می‌رسد که به آن فشار حداقل یا دیاستول یا مینیمم می‌گویند.
دستورالعمل های جدید فشار خون طبیعی را  به صورت سیستول کمتر از120 و دیاستول کمتر ازمساوی 80 تعریف می کنند.به طوریکه فشار خون سیتولیک 120 الی 129 به عنوان مرحله پیش فشار خون و فشار خون سیستولیک130 الی 139 و فشار خون دیاستولیک 85 الی 89 را به عنوان مرحله یک فشار خون طبقه بندی می شود. اگر فشار خون بالای90/ 140 باشد به عنوان مرحله دو فشار خون در نظر گرفته می شود.
 علت 90 تا 95 درصد فشار خون بالا در افراد مبتلا ناشناخته است که به این نوع، پرفشاری خون اولیه گفته می شود. اگر علت فشار خون بالا شناخته شده باشد، مثلا به علت بیماری های غده تیروئید و بیماری های کلیه، بیمــــاری غده فوق کلیوی یا مصرف داروها مثل قرصهای ضد بــارداری، کورتون ها، مصرف مواد اعتیادآور مثل آمفتامین ها و کوکائین، انتی هیستامین های خوراکی مثل سودوافدرین  و … باشد تحت عنوان پرفشاری خون ثانویه طبقه بندی می شود . این نوع حدود 5 الی10درصد بیماران مبتلا به فشارخون بالا را شامل می شود.
بهترین وضعیت بیمار برای اندازه گیری فشار خون حالت نشسته است به گونه ای که کمر بیمار از پشت حمایت شود. اندازه گیری فشار خون بیمار در حالت خوابیده موجب افزایش فشار سیستولیک و دیاستولیک به میزان 2 تا 3 میلی متر جیوه می شود.
بهترین حالت قرار گیری بازوی بیمار هم سطح با قلب است. در صورتی که دست بیمار حین اندازه گیری فشار خون آویزان باشد شریان براکیال حدود 15 سانتی متر پایین تر از قلب قرار میگیرد و به دلیل افزایش فشار هیدروستاتیک فشار خون بیمار به میزان 10 تا 15 میلی متر جیوه بیشتر از حالت واقعی اندازه گیری می شود.
باید بیمار قبل از اندازه گیری فشار خون حداقل به مدت 5 دقیقه در حالت آرامش قرار گیرد. حضور در مطب یا بیمارستان می تواند به صورت یک عامل استرس آور موجب افزایش فشار خون افراد شود به گونه ای که30 % افراد که برای آن ها فشار خون بالا در مطب اندازه گیری شده است در منزل فشار خون نرمالی داشته اند.
پدیده روپوش سفید به مواردی از پرفشاری خون اطلاق می شود که تنها حین مراجعه به پزشک و در مطب ایجاد می شود و عامل آن بروز استرس و ترس حین مراجعه به مراکز درمانی است. در این موارد می توان با کنترل 24 ساعته فشار خون توسط خود بیمار در زمان های گوناگون به تشخیص قطعی رسید.
 درمان فشار خون بالا
پرفشاری خون اولیه درمان قطعی ندارد و احتمال بهبودی کامل بسیار نادراست، اما اگر فشارخون بالا به موقع تشخیص داده و درمان شود و بیمار بطور مرتب تحت مراقبت باشد، قابل کنترل است و می توان از عوارض آن پیشگیری نمود. در فشارخون بالای ثانویه اگر علت و بیماری که سبب ایجاد فشارخون بالا شده است درمان شود، در اکثر موارد فشارخون به وضع طبیعی برمی گردد و بیمار بهبود می یابد
مراقبت‌های غیر دارویی شامل تغییر شیوه های زندگی است. اگر چاقی وجود دارد می توان با انتخاب رژیم غذایی و فعالیت بدنی مناسب وزن را کاهش داد. با کاهش وزن، فشار خون نیز به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می یابد. محدودیت مصرف نمک، فشارخون را تا حدودی پائین می آورد، بنا براین باید از خوردن غذاهای شور پرهیز نمود. ترک سیگار و ورزش منظم روزانه نیز در کنترل فشار خون بالا موثر است. در بعضی از بیماران با وجود رعایت درمان غیر دارویی فشار خون تا حد مطلوب کاهش نمی‌یابد و لازم است برای تنظیم فشار خون از دارو نیز استفاده شود. دارو توسط پزشک تجویز می‌شود. داروها ممکن است عوارضی مثل سرگیجه، خواب آلودگی، و حساسیت ایجاد کنند که باید در سیر درمان بیمار به آنها توجه داشت و در صورت مشاهده این عوارض، بیمار را به موقع به پزشک ارجاع داد تا مقدار دارو را کاهش دهد و یا در صورت لزوم مصرف داروی مورد نظر را قطع و داروی جدیدی تجویز گردد.