دکتر آرمین صادقی عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تبریز؛
روز جهانی آسم یک رویداد سالانه است که به ابتکار سازمان جهانی آسم به منظور ارتقاء آگاهی و مراقبت از بیماران دارای آسم در سراسر جهان برگزار میشود. همچنین افزایش آگاهی، مراقبت و پشتیبانی از افرادی که مبتلا به آسم هستند. روز جهانی آسم در اول ماه مه برگزار میشود. این رویداد فرصتی است برای تمرکز بر روی آخرین دستاوردهای پزشکی و روشهای مدیریت بیماری و همچنین برای افزایش آگاهی عمومی درباره شرایط زندگی با آسم و چگونگی بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا. در نهایت، مهم است که بیماران مبتلا به آسم و خانوادههای آنها از اطلاعات و منابع لازم برای مدیریت موثر بیماری برخوردار باشند و به طور مداوم با پزشکان خود در ارتباط باشند تا بتوانند به بهترین شکل ممکن با این بیماری کنار بیایند.
آسم یک بیماری التهابی مزمن راههای هوایی است که با نشانههای متغیر و عودکننده، انسداد برگشتپذیر جریان هوا، و انقباض نایژه که به راحتی تحریک میشود، مشخص میشود. نشانههای آن شامل دورههای خسخس سینه، سرفه، احساس تنگی در قفسه سینه و تنگی نفس است. این موارد ممکن است چند بار در روز یا چند بار در هفته رخ دهند و بسته به فرد بیمار، نشانههای آسم ممکن است در طول شب یا با ورزش بدتر شوند.
شیوع آسم در جهان در حال افزایش است و در حدود 300 میلیون نفر در همه جهان از این بیماری رنج میبرند. در ایران، آمار شیوع آسم به گونهای است که این میزان میان 5 تا 15 درصد در کشور میرسد، به عبارت دیگر چیزی در حدود 5/6 میلیون نفر در ایران مبتلا به آسم هستند.
درمان آسم شامل اجتناب از مواجهه با محرکها، مانند آلرژنها و محرکهای تنفسی، و با استفاده از کورتیکواستروئیدهای استنشاقی است. اگر نشانههای آسم کنترلنشده باقی بمانند، آگونیستهای بتا طولانیاثر (LABA) یا عوامل ضدلوکوترین ممکن است علاوه بر کورتیکواستروئیدهای استنشاقی استفاده شوند
پیشآگهی بیماری آسم به شدت علائم، پاسخ به درمانها و مدیریت بیماری بستگی دارد. آسم، یک بیماری مزمن است، به این معنی که قابلدرمان نیست، اما علائم آن قابلکنترل هستند و نیاز به کنترل پزشکی دارد و در صورت عدم درمان، تهدیدی برای زندگی فرد محسوب میشوند. عوامل متعددی میتوانند باعث تشدید علائم آسم شوند. این عوامل شامل موارد زیر است: آلرژنها: مانند گردهها، حشرات خانگی مانند سوسکها، کپکها، و شوره حیوانات خانگی عفونتهای تنفسی: مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا محرکهای محیطی: مانند دود سیگار، آلودگی هوا، بخارهای شیمیایی، و مواد معطر قوی تغییرات آب و هوایی: بهویژه هوای سرد استرس و هیجانات روحی که میتوانند بر تنفس تأثیر بگذارند ورزش و فعالیت بدنی: گاهی اوقات ورزش میتواند منجر به آسم ناشی از ورزش شود نوسانات هورمونی: در برخی از افراد، تغییرات هورمونی میتوانند علائم آسم را تشدید کنند مصرف برخی داروها: مانند مسدودکنندههای بتا، آسپیرین و برخی ضدالتهابها
برای کنترل بهتر آسم، توصیه میشود که افراد مبتلا به آسم از تماس با این عوامل تا حد امکان اجتناب کنند و در صورت لزوم با پزشک خود مشورت کنند تا راهکارهای مناسب برای مدیریت علائم را دریافت کنند.