هفته اول آبان ماه هفته اطلاع رسانی هپاتیت ؛
هپاتیت‌های ویروسی؛ بیماری خاموش، اما قابل پیشگیری و درمان
دکتر منوچهر خوشباطن : اگر همه‌ی ما با آگاهی و مسئولیت‌پذیری عمل کنیم، می‌توانیم در آینده‌ای نزدیک شاهد حذف کامل هپاتیت از کشور و رسیدن به هدف گذاری سازمان جهانی بهداشت باشیم.
بنا به گزارش روابط عمومی مرکز آموزشی درمانی امام رضا (ع)؛ سازمان بهداشت جهانی سال 2030 را هدفی برای حذف کامل هپاتیت B و C در دنیا اعلام کرده و کشورهای دنیا را برای رسیدن به این هدف متعهد نموده است.به مناسبت هفته اطلاع رسانی هپاتیت ، دکتر منوجهر خوشباطن فوق تخصص گوارش و کبد و استاد دانشگاه علوم پزشکی تبریز به خبرنگار ما گفت: هپاتیت یعنی التهاب کبد، وقتی این التهاب بر اثر ویروس ایجاد شود، به آن هپاتیت ویروسی می‌گویند. مهم‌ترین انواع آن شاملA، B، C، D و E است. این بیماری‌ها ممکن است سال‌ها بدون علامت باقی بمانند، اما در نهایت باعث نارسایی یا سرطان کبد شوند. از همین رو، پزشکان آن را «قاتل خاموش» می‌نامند.
این استاد دانشگاه در مورد آمار نگران‌کننده جهانی و وضعیت ایران اعلام کرد:بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۲۵، بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در جهان به هپاتیت مزمن ویروسی مبتلا هستند و هر سال بیش از ۱.۱ میلیون نفر بر اثر عوارض آن جان می‌بازند. بسیاری از بیماران تا مراحل پیشرفته بیماری از ابتلای خود خبر ندارند.در ایران، به لطف واکسیناسیون گسترده از سال ۱۳۷۲، شیوع هپاتیت B به زیر یک درصد کاهش یافته است. این موفقیت حاصل تلاش سیستم بهداشتی کشور و آگاهی عمومی است. با این حال، هنوز تعدادی از افراد بزرگسال واکسن دریافت نکرده‌اند یا در معرض خطر هستند. شیوع هپاتیت C نیز در ایران حدود 0.2 تا 0.3 درصد تخمین زده می‌شود (یعنی کمتر از ۲۰۰ هزار نفر)، و با درمان‌های جدید خوراکی که امروزه در دسترس هستند، بیش از ۹۵ درصد بیماران کاملاً درمان می‌شوند.
دکتر خوشباطن با اظهار اینکه راه انتقال در انواع هپاتیت متفاوت است گفت: هپاتیت B و C از طریق خون و ترشحات بدن منتقل می‌شوند. استفاده از سرنگ یا تیغ مشترک، انجام خال‌کوبی یا پیرسینگ در مراکز غیربهداشتی، تماس جنسی محافظت‌نشده، و انتقال از مادر به نوزاد از مهم‌ترین راه‌ها هستند. هپاتیت A و E از راه آب و غذای آلوده منتقل می‌شوند، به همین دلیل شستن کامل دست‌ها و رعایت بهداشت مواد غذایی بسیار مهم است.یادتان باشد: سرنگ یا تیغ مشترک، خال‌کوبی در مراکز نامطمئن و رفتارهای پرخطر جنسی از اصلی‌ترین دلایل ابتلا به هپاتیت هستند.
این فوق تخصص گوارش و کبد واکسیناسیون را موثرترین سلاح نام برد و افزود: خوشبختانه واکسیناسیون هپاتیتB یکی از موفق‌ترین برنامه‌های بهداشتی جهان است. این واکسن در سه نوبت تزریق می‌شود و بیش از ۹۵ درصد ایمنی ایجاد می‌کند. در ایران تمام نوزادان واکسینه می‌شوند، اما هر فرد بزرگسالی که واکسن نزده یا از وضعیت خود بی‌خبر است، می‌تواند با مراجعه به مراکز بهداشتی واکسن را دریافت کند.
واکسن هپاتیت A نیز وجود دارد اما با توجه به اینکه اغلب مردم در کشور ما در کودکی با آن مواجه شده اند و ایمنی دارند موارد استفاده آن محدود است.
ایشان درمورد درمان و اهمیت مراجعه زودهنگام یادآور شد: اگر فردی علائمی مانند خستگی طولانی، زردی پوست و چشم، تهوع، درد قسمت راست و بالای شکم یا تیره شدن ادرار دارد، باید حتماً به پزشک مراجعه کند. حتی اگر علامتی وجود ندارد، ولی فرد سابقه تزریق نامطمئن، جراحی در شرایط غیر استاندارد، تماس با خون یا روابط جنسی محافظت‌نشده دارد، انجام آزمایش ضروری است.
امروزه برای هپاتیت C درمان قطعی وجود دارد؛ داروهای جدید خوراکی بدون نیاز به تزریق، در مدت کوتاهی بیماری را ریشه‌کن می‌کنند. در هپاتیت B نیز داروهایی وجود دارند که می‌توانند ویروس را کنترل کرده و مانع از پیشرفت بیماری شوند.
دکتر خوش باطن در پیام پایانی خود برای مردم با توصیف اینکه هپاتیت بیماری‌ای است که می‌شود آن را شناخت، پیشگیری کرد سه گام ساده ولی طلایی برای محافظت از خود و خانواده را ، واکسیناسیون کامل - رعایت بهداشت و پرهیز از وسایل مشترک تزریق یا اصلاح (مانند تیغ) و مراجعه زودهنگام برای آزمایش و درمان اعلام کرد.وی ادامه داد: اگر همه‌ی ما با آگاهی و مسئولیت‌پذیری عمل کنیم، می‌توانیم در آینده‌ای نزدیک شاهد حذف کامل هپاتیت از کشور و رسیدن به هدفگذاری سازمان جهانی بهداشت باشیم انشالله.